شاخص توده چربی بدن (fmi) در مقایسه با شاخص توده وزن بدن (bmi) در تعیین چاقی کودکان پیش دبستانی

زمینه و هدف : شاخص توده وزن بدن ( body mass index : bmi ) یکی از متداول­ترین روش­های آنتروپومتریکی تشخیص چاقی است. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت و ویژگی صدک­های bmi استاندارد 2000 cdc ( center of disease control 2000 ) در تشخیص چاقی کودکان پیش­دبستانی در مقایسه با چاقی واقعی بر اساس معیار شاخص چربی بدن ( fat mass index fmi: ) و مقایسه وضعیت اضافه وزن و چاقی براساس دو معیار ذکر شده است.   روش کار: قد، وزن و ضخامت چین پوستی ناحیه سه سر پشت بازو در 603 کودک پیش دبستانی شهر تهران اندازه­گیری شد. از تقسیم وزن (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) bmi و از تقسیم میزان توده چربی (به کیلوگرم) به مجذور قد (به متر) fmi کودکان محاسبه شد. bmi برابر صدک 85 تا 95 استاندارد مرجع 2000 cdc به عنوان معیار اضافه وزن و 95 bmi ≥ به عنوان معیار چاقی منظور شد. همچنین، fmi بیش از صدک 90 به عنوان معیار چاقی واقعی در نظر گرفته شد.   یافته­ها : نتایج این مطالعه نشان داد بر اساس bmi میزان شیوع چاقی و اضافه وزن در بین کودکان پیش دبستانی به ترتیب 1/5 و 8/9 درصد بود، هرچند درصد شیوع اضافه وزن و چاقی در پسران بیشتر از دختران بود. تفاوت معنی­داری بین دو جنس به لحاظ شیوع اضافه وزن و چاقی وجود نداشت (834/0= p ، 211/0= p ). همچنین، 46 درصد از کودکان واقعا چاق و 4/0 درصد از کودکانی که بر اساس fmi چاق نبودند، با استفاده از معیار bmi چاق تشخیص داده شدند. به علاوه، با استفاده از fmi به عنوان معیار چاقی واقعی حساسیت و ویژگی صدک 90 bmi در تعیین چاقی به ترتیب 73 و 4/97 درصد به دست آمد.   نتیجه­گیری: علیرغم داشتن ویژگی بالا، bmi حساسیت نسبتا کمی داشته و ممکن است کارایی کمی در تشخیص چاقی کودکان داشته باشد. همچنین، به نظر می­رسد در مقایسه با bmi ، fmi معیار مناسب­تری برای تعیین چاقی در کودکان است. با وجود این، به دلیل نبود استانداردهای مرجع دقیق در مورد fmi مطالعات بیشتر در این زمینه مورد نیاز است.